Yapı denetim firması, inşaat projesinin proje incelemesi ve onayı aşamasından başlayarak, inşaat süreci boyunca (temel atma, kaba inşaat, ince işler vb.), kullanılan malzeme ve işçilik kontrolleri, yapısal kontroller (zemin etüdü sonuçları, beton ve demir kalitesi), son kontroller ve raporlama aşamalarında devreye girer. Amacı, yapının ruhsat ve eklerine, imar planına, yönetmeliklere, şartname ve standartlara uygun olarak inşa edilmesini sağlamaktır.

Hayır, yapı denetim firmaları doğrudan zemin etüdü raporunu hazırlamaz. Zemin etüdü raporları genellikle jeoloji veya jeofizik mühendisleri tarafından yetkili zemin etüdü firmaları veya laboratuvarları tarafından hazırlanır. Yapı denetim firmasının görevi, hazırlanan zemin etüdü raporunun mevzuata ve ilgili esaslara uygunluğunu kontrol etmek ve bu rapora göre projenin uygunluğunu denetlemektir. Kendi bünyelerinde yeterli teknik eleman bulunmadığı durumlarda bu kontrol hizmetini dışarıdan da alabilirler.

Yapı denetim firmaları, proje müellifleri (mimar ve mühendisler) tarafından hazırlanan projelerin (mimari, statik, mekanik, elektrik vb.) ilgili mevzuata, imar planına ve yönetmeliklere uygunluğunu kontrol eder ve bu uygunluğa “görüş verir”. Uygun bulunan projeler, yapı denetim kuruluşu adına ilgili denetçi mimar ve mühendisler tarafından imzalanır ve kuruluş tarafından tasdik edilir. Ancak projenin nihai onayı ve yapı ruhsatının düzenlenmesi yetkili idareye (belediye veya il özel idaresi) aittir. Yapı denetim firması, projelerin uygun olduğunu belirten kontrol formlarını ve gerekli belgeleri ilgili idareye sunar.